21 EKİM 2017 CUMARTESİ
( ARAŞTIRMA VE ÎNCELEME )
SARICANLI SEYDA MOLLA MEHMED ÎN YAŞAM HÎKAYESÎ ?
SARICANLI SEYDA MOLLA MEHMED
Sarıcanlı Molla Mehmed ile ilgili bilgi kaynaklarım,
Çolig,Palu ve Dep çevresindep Palu/ Gözyerekli Seyda Molla Mehmed ismiyle anılmaktadır.
Oysaki ! kendisi köken olarak Sarıcan/Beldesindendir..
Yaşam hikayesini uzun süredir kaleme almayı düşünüyordum.
Çünkü bölgede müderris olarak ders verdiği medreselerde önemli Seydalar yetiştirmiştir.
Sarıcanlı Molla Muhammed üzerine Çan Şeyhlerinden Sabahaddin Korkutata'nın Arap alfabesiyle yayınladığı kitabında portresi ile ilgili kısada olsa ilk yazılı kaynağımdır.
Oysaki ! kendisi köken olarak Sarıcan/Beldesindendir..
Yaşam hikayesini uzun süredir kaleme almayı düşünüyordum.
Çünkü bölgede müderris olarak ders verdiği medreselerde önemli Seydalar yetiştirmiştir.
Sarıcanlı Molla Muhammed üzerine Çan Şeyhlerinden Sabahaddin Korkutata'nın Arap alfabesiyle yayınladığı kitabında portresi ile ilgili kısada olsa ilk yazılı kaynağımdır.
Ayrıca internet sitesinde kim olduğunu tesbit edemediğim Eren Çicek in Seyda Molla Mehmed ve oğluyla beraber çektiği fotoğraf, mezarının bulunduğu türbe ve eski Sarıcan camisinin yıkık ve harabe olan camisinin fotosunu yayınladığı bilgilere ulaştım.
Bu görseler dışında çocukluğu,medrese eğtimi ve öğrencisi Seyda Molla Bahri Geydmemi ve Farqin'li Seyda Hüseyin Küçük'ün kısada olsa Molla Mehmed ile ilgili mesajları çok kıymetlidir.
Köylüsü ve talebesi olan Molla Ahmed'in Türkçe Seyda ile ilgili şiiride ek bilgi olarak bu çalışmamda alıntı olarak aşağıya aktardım.
Bu görseler dışında çocukluğu,medrese eğtimi ve öğrencisi Seyda Molla Bahri Geydmemi ve Farqin'li Seyda Hüseyin Küçük'ün kısada olsa Molla Mehmed ile ilgili mesajları çok kıymetlidir.
Köylüsü ve talebesi olan Molla Ahmed'in Türkçe Seyda ile ilgili şiiride ek bilgi olarak bu çalışmamda alıntı olarak aşağıya aktardım.
Bilgi dağarcığımda en önemli ve detaylı kaynaklarımı Sarıcanlı Seyda Molla Nureddin Kaya'nın sosyal medyada Molla Mehmed hakkında sosyal medyada verdigi röportaj başta olmak üzere telefonla kendisiyle yaptığım şifahi görüşmelerden elde ettiğim bilgilerle zenginleştirdim.
Ummarım tüm bu bilgileri sentezleyerek sizinle paylaşacağım.
Bu çalışmamı zevkle okursunuz.
Ummarım tüm bu bilgileri sentezleyerek sizinle paylaşacağım.
Bu çalışmamı zevkle okursunuz.
SEYDANIN AÎLESI ÎLE ÎLGÎLÎ KISA BÎLGÎLER ?
Babasının adı Ahmetir. Ailesi Sarıcanda Kırdki/zazaki deyimle Bekirun barığının Dırban ayağına mensuptur. Seyda , medrese tahsilini yaptığı Qavuman Şeyhlerinden Seyh Mustafa Sisi nin yardımı/refereansıyla eskiden Palu ya , yeni idare yapılanmayla Dep ilçesine bağlı Gözyerek köyünden Ali Ağa'nın kızıyla evlenir.
Gözerek köyü Qasıman aşiretine mensup ,bir köydür.
Ali Ağa köyün sahibi ve varlıklı biriydi.
Bir kız,bir oğlu vardı.
Molla Muhammed ona damat olunca, iç güvey olarak Gözereke taşınır.
Molla Mehmed artık köyün sahiplerinden biri olur.
Bu evlilikten Molla Mehmedin " Mehmed Şirin, Mahsun,Cami,Molla Şahap ve Şeker " isminde beş erkek ve beş kız çocuğu olur.
Evlatlarından Molla Şahap ve Molla Şeker hala hayatadırlar.
Aile bireyleri 1970 li yılların başında Gözerek köyünde başka ailelerle çıkan kavgada oğlu Mahsunun adam öldürmekten dolayı, tüm aile Xarpete göç ederler.
Halen aile bireyleri Xarpet in Hüseynik beldesinde ikamet ederler.
Bu beldemiz 1925 hareketinde Xarpet cephesi komutanı Kelaxsili Şeyh Şerif efendiyi ağırlamıstır. Malumunuz Şeyh Şerif Xarpet istikametine doğru ilerleyince Hüseynikte konaklar.
O dönemde Hüseynikte Dersim mebusu Hasan Xeyri ikamet etmekteydi.
Hasan Xeyri ve Şeyh Şerif buradan Seyid Riza'ya harekete destek
sunmak için telgraf çekerler.
Ayrıca eski bir Ermeni yerleşimi olan bu beldemizin bir şarkısının olduğunu "Hüseynikten çıktım seher yoluna" hatırlatmak isterim.
Seyda, ilk Kuran derslerini Sarican köyünde Molla Zülküften alir.
Daha sonra ailesi tarafindan cocuk yasta Palu/maciran (Kovancılar) ilçesinin Sekrat köyünde Îbrahim Ağa'ya ait medreseye gönderir.
Bu medresede daha evvel köylüsü Hacı Şemddin'de dini dersler almıştır. Sekrat medresesi Karacimşit beylerin kurduğu bu medresedeki Ibrahim Ağa DP Elazig milletvekilliğini 1950 lı yıllarda yapan Abdullah Demirtaş'ın babasıdır.
Seyda; Palu/ Sekrat köyünde Karacimşit medresesindeki dini eğtimiinden sonra DEP/Qawuman Şeyhlerinin medresesine annesi tarafindan yönlendirilir.
Liceli Şeyh Mustafa Sisi nin döneminde medresedeki Feqilik sürecindede ilmini daha geliştirerek yönünü Lice/Hezan Şeyhleri başta olmak üzere Farqin medreselerinde de dinin egtimini geliştirerek icazet alıp, memleketine döner.
Sırasiyla YIG,SARICAN ve Gözerek köylerinde kurduğu medreselerde cok değerli ve saygin din adamları yetiştirir.
Birkaç numune vermek gerekirse Molla Bahri Geydmemi,Molla Mustafa Ardürek (KOÇ), Guewdere Xeylanlı Molla Muhammed gibi onlarca talebe yetiştirir.
Talebelerinin anlatımlarına göre Seyda Molla Mehmed medrese dersleri yanında çok iyi duvar ustası ve rencberlikte yapıyordu.
Medrese hocalığı yanında günlük normal rutin işlerinide aksatmadan yapan mütevazi bir yaşamı vardı.
1925 Şeyh Said hareketinde Seyda Molla Mehmed hareketen yana tavrını koyar,
Türk devleti askerleri ve o dönemde işbirlikçi Necip AĞA OXI'nin çeteleri ile beraber Gözerek köyündeki Seyda nın evinide yakarlar.
Seyda harekete yakalanıp, Xarpete götürülür. Îstiklal mahkemsi yargılamalarından sonra Seyda Konya iline sürgüne gönderilir.
Sürgünde çileli bir yaşam sürdürür.
Konya'da yaşamını idame ettirmek için inşaatlarda duvar ustalığı yaparak yaşanmaya tutunur.
Çıkan ilk af kanunuyla Seyda köyü Gözereke tekrar döner.
Seyda bu süreçte DEP/ ilçesinin YEĞ,Sarıcan ve Gözerek köyünde kurduğu medreselerde, müderrislik yaparak talebe/Feqi yetiştirir.
Seyda 1925 hareketi döneminde Kürd halkına karşı Türk devletinin yanında yer almış,
Dep ağalarından Şadili asiretine mensup Necip Aga OXÎ hakkında da hareket döneminde çıkardığı fetvalar vardır.
Bu fetvalarda halkına ihanet eden işbirlikçi bu şahsın katli vacip olup,
mal ve mülkünü talan ve gasp etmek helaldir.
Çünkü Necip Ağa bu dönemde mazlum Kürd halkının hem malını,gasp etmiş, o dönemde halktan aldığı rüşvetlerle birçok insanı kurtardığı halk arasında bilinmektedir.
Aldığı rüşvet ve gasp ettigi Kürd halkının mal ve mülkünden dolayi servet sahib olmuştu.
1925 hareketi bastIrIldIktan sonra Palu,Çolig ve Dep çevresinde o dönemlerde Kadiri ve nakşilik tarikatı bölgede faaliyetleri vardı.
Özellikle bölgede Şeyh Said ailesinin Palu kanadı bölgede irşad faliyetleri ağırlıklı kanadını oluşturuyordu. Şeyh Saidin amcasi Şeyh Hasan Efendinin ilmi dehasi ve Palu'daki medresesi en meşhur olanıydı.
Şeyh Said Efendi, Çanli Şeyh Ibrahim Efendi Çapakcur müftülüğü yapmış yazı uzamasın diye daha birçok örnek verebilirim.
Bu medresede eğtimini almışlar.
Şeyh Hasan Efendi o dönemde Palu müftülüğü yapmış, daha sonrada oğlu Şeyh Sadi efendi ayni görevi yıllarca devam etmiştir.
Şeyh Sadi Efendi Aliriza Septioglunun babasıdır.
Seyh Hasan Efendi ile Bidlis ayaklanmasini yapan Molla Selim çok samimi iki arkadaştırlar.
Îki Kürd alimi Îttihatt-ı terrakinin ırkçi ve şoven baskılarına karşı direndikleri için Molla Selim Bidliste idam edilirken, Şeyh Hasan Efendi de yıllarca mahkum edilerek Kürd halkı tarafından Çolig ve çevresinde saklanarak korumaya alınmştır.
Bu konuda Şeyh Hasan Palewi nin yaşam hikayesini çok detaylı yazmışım merak edenler bu detaya blog sayfamda ulaşabilirler.
1925 hareketinden sonra Şeyh Said Efendi başta olmak üzere , Palu kanadındaki amcazadeleri idam ve katlıama uğradılar. ailenin saklanan ve kalan diğer bireyleri Trakya ya sürgüne gönderildiler.
Bölgede Nakşilik faaliyetlerini sekteye uğratılarak (Şeyh Halidi Şehrazori) Kürdi kimliğinden dolayı bölgedeki din adamları tarafından adetta bir mesafe konulur.
Çünkü Nakşiliğin Kurdistandaki temsilcileri Şeyh Ali Septi,Şeyh Nehri (Şeyh Abdulkadir Semzinani 1925'te Diyarbakırda idam edilen),Bidlis Hizandaki Gaws ailesi ve Barzani ailesi sömürgeci ülkeler tarafından katliam ve idamlara tabi tutulurlar.
Îste doğan bu boşluktan dolayı bölgedeki Kadiri tarikatına karşı sanki bir tölerans ortami sağlanır.
O dönemde bölgede Palu'lu Şeyh Haydar baba fazla ilmi derinliği olmayan ama sofist yaşamıyla ön-plana çıkar.
Bu dönemde bölgedeki başta Molla Mehmed Sarıcani ve talebesi ,Molla Bahri Geydmemi Şeyh Haydar Baba'ya intisap ederler.
Ve tarikat bölgede bayağı gelişir.
Sistem fazalaca Kadiri tarikatına ve medreslerine karışmaz çünkü Kürdi damarı yoktur.
Türk devleti ve sistemi için tehlike olmayan bu tarikat bölgede bayağı bir güç haline gelmistir.
Gerçi Nakşilerin ,Palu Şeyh Ali Septi ,Melekan Şeyhleri , Çan ve Kelaxsi Şeyhleri 1925 hareketi başta olmak üzere 1980,1990 yıllarinda da sistemle barışık olmadılar.
Bu ailelerde son dönemlerde çıkarılan milletvekilleri Kürd davasına mesafeli dursalarda, geniş aile kitleleri sistem tarafından sürekli tehlikeli olarak görüldüler.
Ayrıca, Naksilerin Norşin kanadından bir kesimde devlet yönetimi tarafından dokunulmadı.
Çünkü Seyh Said hareketinde tarafsız kaldıkları için medrese ve tekkelerine dokunulmadi.
Bu kanad sanki devletle iç içe hareket ettiler.
Norşin orjinli Haznevi ve Menzil Şeyhleri bugün sistem içinde palazlanmış, atlarını istedikleri gibi heryerde oynatıyorlar. Ama Palu,Melekan ve Çan Seyhlerinin idam ve sürgünleden dolayı günümüzde ne medrese nede tekkelerinden söz etmek mümkün değildir.
Çünkü sistem onları adetta ötekileştirdi.
Seyda Molla Mehmedin 1925 hareketindeki ulusal ve Kürdi duruşu bilinmektedir.
Yine Molla Bahri Geydmemi ailesinin Şeyh Şerif Kelaxsi ile olan ilişkileri,
1925 hareketinde Geydmem köyünde yapılan zulüm ve Hor köyünde yakılanların içinde bu köyden insanların olmasını dikkate aldığımızda ,
Seyda Molla Mehmed ve talebesi Seyda Molla Bahri'nin hangi duygularla sisteme angaje olan bu tarikata bağlandıkları , bence araştırma ve incelenmeye değerdir.
1955 yılı kışında Seyda Molla Mehmed , Feqileri, çocukları ve koyunları ile Bahçecik’ten Sarıcan’a giderken, tipiye yakalanmış;
şimdiki yeni köy yerleşim yerinde bulunup, Kirdki ismi "QUCE BIR " mıntıkasında donuyor.
Köyluler tarafindan Yusuf Polat’ın "WUS HES" in evine götürülüp orada vefat etmiştir.
Seyda, Yusuf Polat'ın evinde yanlış tedavi ediliyor.
Anlatımlara göre donan vucudunu sıcak su döküyorlar, tıp bilimi bu durumun yanliş bir yöntem olduğunu söylüyor.
Seyda bu yanlış tedavi sonucunda zaten yaşlı 76 yaşında vefat eder.
Seyda Molla Mehmedin vasiyeti üzerine yakın köylüsü ve arkadaşı Molla Şükrü tarafından yıkanır ve eski Sarıcan köyünde defin edilir.
Ailesi ve köylüleri tarafından kendisinin türbesı yapılır.
Mezarı eski köyde, yukarı mahalle mezarlığındaki kubbeli mezardır.
Türbenin fotografida asagidadir.
Seyda Molla Mehmed , medreselerde verdigi Kürdçe din eğtimi,
Seyh Said hareketindeki duruşu , medreselerde yetistirdiği talebeleriyle bölgede tanınanan saygın bir din alimidir.
Bu kiymetli degerimiz hakkinda derledigim bilgi,belge ve fotograflarini sizinle paylastim.
Yazılması ve anılmasi gereken bu değerimiz hakkında eksik ve yanlış bilgiler varsa, bu konuda doğru ve bilmediğimiz bilgilere katkı sunacaklara şimdiden teşekkür ederim.
Mekanı cennet olsun , Kürd ru-spisi Seyda Molla Mehmed,
selam ve saygılarımla
Ayrıca eski bir Ermeni yerleşimi olan bu beldemizin bir şarkısının olduğunu "Hüseynikten çıktım seher yoluna" hatırlatmak isterim.
SEYDANIN COCUKLUK YILLARI VE MEDRESE EĞTÎMÎ ILE ÎLGÎLÎ BÎLGÎLER ?
Seyda, ilk Kuran derslerini Sarican köyünde Molla Zülküften alir.
Daha sonra ailesi tarafindan cocuk yasta Palu/maciran (Kovancılar) ilçesinin Sekrat köyünde Îbrahim Ağa'ya ait medreseye gönderir.
Bu medresede daha evvel köylüsü Hacı Şemddin'de dini dersler almıştır. Sekrat medresesi Karacimşit beylerin kurduğu bu medresedeki Ibrahim Ağa DP Elazig milletvekilliğini 1950 lı yıllarda yapan Abdullah Demirtaş'ın babasıdır.
Seyda; Palu/ Sekrat köyünde Karacimşit medresesindeki dini eğtimiinden sonra DEP/Qawuman Şeyhlerinin medresesine annesi tarafindan yönlendirilir.
Liceli Şeyh Mustafa Sisi nin döneminde medresedeki Feqilik sürecindede ilmini daha geliştirerek yönünü Lice/Hezan Şeyhleri başta olmak üzere Farqin medreselerinde de dinin egtimini geliştirerek icazet alıp, memleketine döner.
Sırasiyla YIG,SARICAN ve Gözerek köylerinde kurduğu medreselerde cok değerli ve saygin din adamları yetiştirir.
Birkaç numune vermek gerekirse Molla Bahri Geydmemi,Molla Mustafa Ardürek (KOÇ), Guewdere Xeylanlı Molla Muhammed gibi onlarca talebe yetiştirir.
Talebelerinin anlatımlarına göre Seyda Molla Mehmed medrese dersleri yanında çok iyi duvar ustası ve rencberlikte yapıyordu.
Medrese hocalığı yanında günlük normal rutin işlerinide aksatmadan yapan mütevazi bir yaşamı vardı.
SEYDANIN 1925 HAREKETÎNDEKÎ KONUMU ÎLE ÎLGÎLÎ DERLEDÎGÎM BÎLGÎLER ?
1925 Şeyh Said hareketinde Seyda Molla Mehmed hareketen yana tavrını koyar,
Türk devleti askerleri ve o dönemde işbirlikçi Necip AĞA OXI'nin çeteleri ile beraber Gözerek köyündeki Seyda nın evinide yakarlar.
Seyda harekete yakalanıp, Xarpete götürülür. Îstiklal mahkemsi yargılamalarından sonra Seyda Konya iline sürgüne gönderilir.
Sürgünde çileli bir yaşam sürdürür.
Konya'da yaşamını idame ettirmek için inşaatlarda duvar ustalığı yaparak yaşanmaya tutunur.
Çıkan ilk af kanunuyla Seyda köyü Gözereke tekrar döner.
Seyda bu süreçte DEP/ ilçesinin YEĞ,Sarıcan ve Gözerek köyünde kurduğu medreselerde, müderrislik yaparak talebe/Feqi yetiştirir.
Seyda 1925 hareketi döneminde Kürd halkına karşı Türk devletinin yanında yer almış,
Dep ağalarından Şadili asiretine mensup Necip Aga OXÎ hakkında da hareket döneminde çıkardığı fetvalar vardır.
Bu fetvalarda halkına ihanet eden işbirlikçi bu şahsın katli vacip olup,
mal ve mülkünü talan ve gasp etmek helaldir.
Çünkü Necip Ağa bu dönemde mazlum Kürd halkının hem malını,gasp etmiş, o dönemde halktan aldığı rüşvetlerle birçok insanı kurtardığı halk arasında bilinmektedir.
Aldığı rüşvet ve gasp ettigi Kürd halkının mal ve mülkünden dolayi servet sahib olmuştu.
SEYDANIN, 1925 HAREKETÎ SONRASI BÖLGEDEKI TARÎKAT FAALÎYETLERÎ ÎLE ÎLGÎLÎ VE ÎLIŞKILERÎ HAKKINDA DERLEDIĞÎM BÎLGÎLER ?
1925 hareketi bastIrIldIktan sonra Palu,Çolig ve Dep çevresinde o dönemlerde Kadiri ve nakşilik tarikatı bölgede faaliyetleri vardı.
Özellikle bölgede Şeyh Said ailesinin Palu kanadı bölgede irşad faliyetleri ağırlıklı kanadını oluşturuyordu. Şeyh Saidin amcasi Şeyh Hasan Efendinin ilmi dehasi ve Palu'daki medresesi en meşhur olanıydı.
Şeyh Said Efendi, Çanli Şeyh Ibrahim Efendi Çapakcur müftülüğü yapmış yazı uzamasın diye daha birçok örnek verebilirim.
Bu medresede eğtimini almışlar.
Şeyh Hasan Efendi o dönemde Palu müftülüğü yapmış, daha sonrada oğlu Şeyh Sadi efendi ayni görevi yıllarca devam etmiştir.
Şeyh Sadi Efendi Aliriza Septioglunun babasıdır.
Seyh Hasan Efendi ile Bidlis ayaklanmasini yapan Molla Selim çok samimi iki arkadaştırlar.
Îki Kürd alimi Îttihatt-ı terrakinin ırkçi ve şoven baskılarına karşı direndikleri için Molla Selim Bidliste idam edilirken, Şeyh Hasan Efendi de yıllarca mahkum edilerek Kürd halkı tarafından Çolig ve çevresinde saklanarak korumaya alınmştır.
Bu konuda Şeyh Hasan Palewi nin yaşam hikayesini çok detaylı yazmışım merak edenler bu detaya blog sayfamda ulaşabilirler.
1925 hareketinden sonra Şeyh Said Efendi başta olmak üzere , Palu kanadındaki amcazadeleri idam ve katlıama uğradılar. ailenin saklanan ve kalan diğer bireyleri Trakya ya sürgüne gönderildiler.
Bölgede Nakşilik faaliyetlerini sekteye uğratılarak (Şeyh Halidi Şehrazori) Kürdi kimliğinden dolayı bölgedeki din adamları tarafından adetta bir mesafe konulur.
Çünkü Nakşiliğin Kurdistandaki temsilcileri Şeyh Ali Septi,Şeyh Nehri (Şeyh Abdulkadir Semzinani 1925'te Diyarbakırda idam edilen),Bidlis Hizandaki Gaws ailesi ve Barzani ailesi sömürgeci ülkeler tarafından katliam ve idamlara tabi tutulurlar.
Îste doğan bu boşluktan dolayı bölgedeki Kadiri tarikatına karşı sanki bir tölerans ortami sağlanır.
O dönemde bölgede Palu'lu Şeyh Haydar baba fazla ilmi derinliği olmayan ama sofist yaşamıyla ön-plana çıkar.
Bu dönemde bölgedeki başta Molla Mehmed Sarıcani ve talebesi ,Molla Bahri Geydmemi Şeyh Haydar Baba'ya intisap ederler.
Ve tarikat bölgede bayağı gelişir.
Sistem fazalaca Kadiri tarikatına ve medreslerine karışmaz çünkü Kürdi damarı yoktur.
Türk devleti ve sistemi için tehlike olmayan bu tarikat bölgede bayağı bir güç haline gelmistir.
Gerçi Nakşilerin ,Palu Şeyh Ali Septi ,Melekan Şeyhleri , Çan ve Kelaxsi Şeyhleri 1925 hareketi başta olmak üzere 1980,1990 yıllarinda da sistemle barışık olmadılar.
Bu ailelerde son dönemlerde çıkarılan milletvekilleri Kürd davasına mesafeli dursalarda, geniş aile kitleleri sistem tarafından sürekli tehlikeli olarak görüldüler.
Ayrıca, Naksilerin Norşin kanadından bir kesimde devlet yönetimi tarafından dokunulmadı.
Çünkü Seyh Said hareketinde tarafsız kaldıkları için medrese ve tekkelerine dokunulmadi.
Bu kanad sanki devletle iç içe hareket ettiler.
Norşin orjinli Haznevi ve Menzil Şeyhleri bugün sistem içinde palazlanmış, atlarını istedikleri gibi heryerde oynatıyorlar. Ama Palu,Melekan ve Çan Seyhlerinin idam ve sürgünleden dolayı günümüzde ne medrese nede tekkelerinden söz etmek mümkün değildir.
Çünkü sistem onları adetta ötekileştirdi.
Seyda Molla Mehmedin 1925 hareketindeki ulusal ve Kürdi duruşu bilinmektedir.
Yine Molla Bahri Geydmemi ailesinin Şeyh Şerif Kelaxsi ile olan ilişkileri,
1925 hareketinde Geydmem köyünde yapılan zulüm ve Hor köyünde yakılanların içinde bu köyden insanların olmasını dikkate aldığımızda ,
Seyda Molla Mehmed ve talebesi Seyda Molla Bahri'nin hangi duygularla sisteme angaje olan bu tarikata bağlandıkları , bence araştırma ve incelenmeye değerdir.
SEYDANIN VEFATI
1955 yılı kışında Seyda Molla Mehmed , Feqileri, çocukları ve koyunları ile Bahçecik’ten Sarıcan’a giderken, tipiye yakalanmış;
şimdiki yeni köy yerleşim yerinde bulunup, Kirdki ismi "QUCE BIR " mıntıkasında donuyor.
Köyluler tarafindan Yusuf Polat’ın "WUS HES" in evine götürülüp orada vefat etmiştir.
Seyda, Yusuf Polat'ın evinde yanlış tedavi ediliyor.
Anlatımlara göre donan vucudunu sıcak su döküyorlar, tıp bilimi bu durumun yanliş bir yöntem olduğunu söylüyor.
Seyda bu yanlış tedavi sonucunda zaten yaşlı 76 yaşında vefat eder.
Seyda Molla Mehmedin vasiyeti üzerine yakın köylüsü ve arkadaşı Molla Şükrü tarafından yıkanır ve eski Sarıcan köyünde defin edilir.
Ailesi ve köylüleri tarafından kendisinin türbesı yapılır.
Mezarı eski köyde, yukarı mahalle mezarlığındaki kubbeli mezardır.
Türbenin fotografida asagidadir.
SONUÇ,
Seyh Said hareketindeki duruşu , medreselerde yetistirdiği talebeleriyle bölgede tanınanan saygın bir din alimidir.
Bu kiymetli degerimiz hakkinda derledigim bilgi,belge ve fotograflarini sizinle paylastim.
Yazılması ve anılmasi gereken bu değerimiz hakkında eksik ve yanlış bilgiler varsa, bu konuda doğru ve bilmediğimiz bilgilere katkı sunacaklara şimdiden teşekkür ederim.
Mekanı cennet olsun , Kürd ru-spisi Seyda Molla Mehmed,
selam ve saygılarımla
Orhan Zuexpayıc
*******************************************
SEYDA MOLLA MEHMED ÎLE ÎLGÎLÎ ALINTI BÎLGÎLER
Elazığ'ın Karakoçan ilçesine bağlı Sarıcan köyünde doğmuştur. Küçükken Palunun maciran
köyünde okumuştur. Okumaya devam ederken babası vefat etmiştir. Okumaya bir süre ara verdikten
sonra annesi onu okuması için koman köyüne göndermiştir. Seyda molla Muhammed dayanamayıp
kaçmıştır ve evine geri gelmiştir fakat ailesi tarafından tekrar gönderilmiştir. Bu olay birkaç. defa daha tekrar etmiştir. Kaçıp eve geldiği bir gün annesi yanına bir ineğini'de alıp oğluyla beraber komanarpet köyüne gider,şeyhin yanına varır ve şöyle der; bu ineğimi alın talebeler için kullanın , ne olur oğluma ilim öğretin okusun. Daha sonra evine geri döner.
Seyda molla Muhammed dayanamaz ve tekrar evine gitmek ister. Giderken yolda yağmura yakalanır ve ıslanmamak için bir ahırın içine girer. İçeri girdikten sonra tavandan önündeki çukuru dolduran yağmur damlaları dikatini çeker. Kendi kendine şöyle der ; su damlaya damlaya bu çukuru doldurdu
ben neden ilimden kaçıyorum ? her gün bir harf öğrenirsem ilmimi tamamlarım. Daha sonra pişman olur ve tefekkür eder. Okuduğu köye geri döner ve bir daha da kaçmaz. Çocukluğunda ilim öğrenmeye başlayan seyda molla Muhammedin hakkında farklı alimlerin yorumları vardır.
Silvanlı Molla Hüseyni :
ezberledi . Soğuktu , kıtlıktı , sıcak olduğu için samanlıklar arasında okurdur .
demiştir.
Molla Bahri:
O büyük bir alimdi , Şafii mezhebi farz ve sünnetleri hakkında alimdi
demiştir .
Seyda Molla Muhammedin kabri Elazığ'ın Karakoçan ilçesinde Sarıcan köyünde bulunmaktadır.
Talebelerinden Molla Ahmet'in Seydasının Ölümünden Sonra Yazdığı Beyt..Şiir
Havar seydam sen alimdin
ALLAH yükseltti götürdü
Kabrine misafirini
Şeyhi geylaninin devişi
Esası tarikat verdi
Yetim kaldı şirin ile cami
Şeker ile sahap kavmi
Yetim kaldı tüm palular
Hâttâ camideki o talebeler
Kendisini dayadı sarıcan tepesine
Havar seydam sen alimdin
Esas tarikat yaptın
Şahlar şanlar ona nazar etti
Ovada onun için feryat ettiler
Allah yükseltti götürdü
Kabrine misafirini
Ey cümle küçük büyükler
Ey cemaat ey hazırlar
Onu asla unutmayın
Benim seydam zazadır
Havar seydam sen kâmildin
Sen ilimde bir alimdin
Çok üzüldü sarıcan ovası
Seydamın ilmine nam verdi
Mağlup ve maşrika dağıldı
Seydamın esnafı çoktu
Ahmet deliydi hiç anlamadı
Gittim eve seydam yoktur
Medreseye gittim medrese boştur
Kapılarda oldum divane
Bugün güler arşı ala
ALLAH ım sen rahmet eyle
Ya Rabbim sen şefkat eyle
ALLAH ım seydamın medresesi uzundu
Bir yanı zikir bir yanı namazdı
Havar seydam sen alimdin
Sen ilimde bir alimdin
Seydamın ilmine nam verdi
Mağrip ve maşrika dağıldı
Bu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.
YanıtlaSilBu yorum bir blog yöneticisi tarafından silindi.
YanıtlaSil