ÎKÎNCÎ BÖLÜM GUEWDERE AŞÎRETÎ ÜZERÎNE BÎLGÎLER

                                   ÎKÎNCÎ BÖLÜM

              GUEWDERE AŞÎRETÎ ÜZERÎNE BÎLGÎLER

                        SIRTINI GUEWDERE MINTIKASININ KALBÎ SAYILAN KARA ÖMER
                        DAĞLARINA VEREN PAKUNÎ KÖYÜNDEN MANZARA

Kısa bir değerlendirme ?

- Guewdere aşiereti üzerine ilk bölümde yazdığım bilgiler aşiretin mensup olduğu şahsiyetler tarafından
  epeyce yorumlar yapılarak tartışıldı. 
- Bu tartışmaların hemen hemen tümünü okudum.
- Dikkatimi çeken bir hussusta tartışmalarda seviyesiz ve usluba uygun olmayan kelime ve cümlelerde
   üzülerek ifade edeyim, yaşandı.
- Bazen tartışmalar köycülük,dar siyaset,dayatma dil mecralarına dahi çekildi.
- O yüzden ikinci bölümdeki bu çalısmamda ummarım ki daha yapıcı,katkı sunucu bilgilerle yazdığım
   bu yazı desteklenir.
- Kuşkusuz eksik,yanlış ve taraflı aldığım bilgilerde olabilir.
- Mümkün olduğunca bu yanlışlıklar rafine edilerek düzeltilmelidir.
- Örneğin ,ilk yazımda Guewdere mıntıkasında numune vermek gerekirse HOR 'Wuer' köyü hakkında sarf
  edilen bazı cümleler köyü adetta potansiyel suçlu gösstermek başta olmak üzere , Hatek köyü üzerinde
  kurulan cümlede (.......Acem) kelimesi bence hiçte şık olmayan ağır bir kelimedir.
- Bu cümle ve kelimeleri her tarafa kötü amaçlar için kullanılabileceğini hatırlatmak istedim.

- Söz verdiğim için bu ikinci yazıyı derlediğim bilgilerle biraz erken yayınlamak istedim.
- Biliyorum Guewdere aşireti insanları yaptıkları yorumlardaki ifadeler başta olmak üzere benimle birebir
  özelde yazışan arkadaşlar dört gözle bu ikinci yazımdaki bilgileri bekliyorlar.
- Açık ve net söyliyeyim medeni bir cesaret gösterip, bu yazılarımla bir başlangıç yapıyorum.
- Guewdere aşiretine mensup köylerini yakinen tanıyorum.
- Bu köylerde dini,siyasi ve kültürel konularda çok çok donanımlı,bilgili insanların olduğunu da biliyorum. -
  Ummarım herkes kendi aşireti,kendi köyünün tarihi başta olmak üzere ve çevredeki yaşanan
  toplumsal olayları yazar,bu bilgilerle bilmedigimiz birçok konu aydınlığa çıkar.

- Ayrıca bir önerim olacak, tüm bölgeyi kapsayacak sadece bir köy ve çevreyi değil internete bir site açılara
   bu bilgiler tüm kamuoyuyla paylaşılmalıdır.
- Bu konuda Guewdere aşiretinde bildigim, degil onlar yüzlerce aydın,entellektüel,din adamı,seyda,bilim
  adamı kısaca yaşamın her alanında tanınan bilinen şahsiyetler vardır.
- Bu insanlar farklı kulvarlarda gerek siyasi, gerek dini/tarikatlar anlamında yer alsalarda acaba bir arada
  yazabilirlermi ? bu sorunun cevabını ileriki günlerde göreceğiz.
- Tarihte Guewdere aşiretinde gerek,dini,gerek siyasi gerek köyler arasında yaşanan bir çok olayları
   azda olsa biliyorum.
- Bu olayları yaratan sosyal,siyasal,ekonomik ve bölgesel nedenlerini iyi bilmek gerekir. Eğer bu olaylar
  ekseninde dolanıp,durusak veya yapılan yanlışlarda ısrar edersek doğrulara ulaşamayız.

- Örneğin, Bir Hor'Wuer' ile Xeylan arasında yaşanan tarihi olay veya Xeylan Geydmem , yine Miyalanların
   kendi aralarındaki,Geydmem ve Zuexpalıların kendi aralarında yaşadıkları acı olayları  inatlaşmalar ve
   ödenen büyük bedelleri biliyoruz.
- Yine Guewdere mıntıkasında yok benim köyüm,senin köyün,benim şeyhim ,senin şeyhin doğrudur veya
   benim tarikatım ve seydam,senin tarikatın tartışmaları elbette olacaktır. Kimsenin inancç ve fikirlerine
   ipotek koyamayız.
- Ama tüm bu tartışmalarda uslup ve seviyeli olmamız gerekir.
- Sağduyu ve hoşgörüyüde elden bırakmamak gerekir.
- Önemli bir noktayada değinmeden geçmiyeceğim.
- Elbette dilimize,kültürümüze dinimize,bölgemize,inancımıza hakaret eden,türkçü,kafatasçı, Irkçi-şoven
  ve asimle edilmiş insanlar her bölgeden olduğu gibi bizim bölgelerden de çıkabilir.
- Bunları teşir edip,siteden ve sayfadan atılmalıdır. Bu hasassiyetimizide vurgulamak istiyorum.


*************************

1- Guewdere aşiretinin tarihi ile ilgili bir değerlendirme,

- Îlk bölümde'de belirtiğim gibi Guewdere aşireti kendi arasında kategorik olarak üçe ayrılır.
-Parsi,Haciyun ve Dakun olarak bu isimleri tanımlamıştım. Guewdere aşireti hernekadar bu isimle
 anılsada aşiret örgütlenmesi hiç yoktur.
- Guewderede geniş arazi ve verimli toprakları olmadığı için feodal sistem yani ağalık hiç yoktur.
- Herkes kendi toprağını yetersizde olsa eker,biçer.
- Bundan dolayı köylüler bir ağa'ya maraba değildir.
- Açıkçası herkes kendi başına buyruktur.
- Guewderede herköyde aileler kanbağına dayalı "BARIG" denilen bir örgütlenme sistemi vardır.
- Numune olarak kendi köyümü vermek istersem Zuexpa'da Mehmudun,Kasmun,Cindun ve Ehmedun
   kan bağına bağlı "BARIG" örgütlenmesi vardır.
- Köyde ayrıca iki barığ daha vardır. Hesenun ve Dul'un (Hesun) denilen barığlarda göçle köye
  yerleştikleri söylenir.
- Hesenan barığı köklerinin MUŞ/Malazgirte etkin olan ve Kurmanç dili konuşan aşirete mensup
  olduğunu rivayet edilir.
- Dul'un 'Hesun' barığı'da köken olarak komşu Xeylan köyünden gelip yerleştikleri rivayet edilir.


- Îkinci bir numunede Züver köyünden vereyim.
- Züver'de Çapxunu,Ismalun ve Xalutun,Kemerun barığları Parsiyandan gelip Züvere yerleşmişlerdir.
- Bu barığlar dışında MILUN'lar vardır.
- Bunlarda rivaete göre Bidlisten geldiğini söyleyenler olduğu gibi, isimden dolayı Viranşehir ve
  Siverekteki  MÎLLÎ aşiretiyle bağlantı kuranlarda vardır.
- Guewdere mıntıkasındaki tüm köyler istisnasız Kırdki/zazaki dilini konuşuyorlar.
- Şuanda yerleşik olan Guewderelilerin hepsi sunni islam inancına sahiptirler.
- Ayrıca bölgede Nakşibendi tarikatı hakim olduğunu söyleyebiliriz.
- Bölgede azda olsa 1,2 köyde Kadiri tarikatının örgütlenmesi olduğunuda hatırlatayım.


***********************

GUEWDERE HACÎYAN KATEGORISINE GÎREN KÖYLERÎN TARÎHÎ BÎLGÎLER ?

- Haciyan kategorisine  Ardürek,Züver,Xeylan,Hatek,Geydmem köyleri

  girmektedir.

- Bu köylerden sadece Ardürek ve Geydmem köyleri arasında Haciyan kategorisi içinde tarihi bir
  bağlantı vardır.
- Geriye kalan diğer köyler Xeylan,Hatek ve Züvyer köyleri için böyle bir bağlantı yoktur.
- Bu üç köyün Haciyan'la bağlantısı kan bağından değil, tamamen coğrafik olduğunu söyleyebiliriz.

- Îlk yazdığım bölümde'de Bu konuda kısada olsa bir açıklama yapmıştım.
- Referans olarakta Palu Mırdasi beyleri kitabının yazarı Feyzullah Demirtaş'tan aktarayım.

Guewdere aşireti içindeki kategoride olan Hacıyanlılar 1495-1500 li yıllarda Siverekten gelip,Palu-Gökdere nahiyesine yerleştikleri,bir rivayete göre de Adıyaman/Gerger ilçesinden geldikleri ve KASIMAN aşiretinin bir kolu oldukları ve Palu hakimi Kara Çimşit Bey'in himayesine girerek birlikte Palu'nun fethine katıldıkları ve bu aşiretin halen Gökdere Züwyer-Geydmem ve Zoxpa köylerinde meskun olduklarını yazıyor.

- Hacı aşiretinin Zoxpa köyüm olduğum için biliyorum bir bağlantıısı yoktur.
- Sanırım Züwyerde'de,Xeylan ve Hatek'tede böyle bir bağ yoktur.

- Xeylan köyü kısaca köken olarak Diyarbakır/Eğil tarafından gelip, Xeylona yerleştikleri rivayet edilir.
- Ataları Xelilin oğullarından ele alırsak çocukları Îbrahim,Maksud,Kubat,Saffer ismindeki çocukları
  ile oluşan BARIG'lardan örgütlüdür.
- Ayrıca bu kardeşler dışında iki soy EREBUN ve MÎELIKUN daha vardır. Mıelikun barığı ismini
  "Mala Ker" (sağır hoca) denen ve aslen bugünkü Siirt dolaylarından gelen bir şahsın soyundan geldikleri
  rivayet edilir.
- Erebun barığı hakkında kesin bilgi yoktur.

- Züver köyü ise yukarıda belirtiğim gibi Parsiyan dan gelen Îsmalun, Kemerun,Xalıtun ve Çapxunun
 barıgları vardır.
- Yine Mıllun barığı'da bunlardan ayrı barıg olduğu bilinmektedir.

- Yine Züver'in bitişigindeki Dualdervişan köyü, halk arasındaki ismi Duale Kadir Gule Suesun köyüde
  halkı otantik yerleşik halk değildir.
- Bu köydeki ailerde Mıstun, Xızun ve Mıhun denilen barıplardan oluşur.
- Bu barığlarda Parsiyandan gelip yerleşmislerdir.
- Yine köyde sonradan yerleşen aileler vardır.
- Örneğin Gule Suesun ailesi Hatek'ten, Bahri Akbulut  ve ailesi ise küçük züver kökenli olduğunu
  belirtmek isterim.

- Hatek hakkında'da fazla bilgi derliyemedim.
- Ancak yörede anlatılanlar bölgede hâkim yerleşme yerinin uzun süre Hatek olduğu belirtilmektedir.
- Hatta buranın bir kent olduğu iddia edilmektedir.
- Kadim bir köy olduğu kabul görmekle , acem "ÎRAN" bölgede yaptıkları seferden dolayı kalıntıların
  olduğu söylenir.


- Yukarıda derlediğim bilgilerde Haciyan mıntıkasında yer alan (5) köy irdelendiğinde yaşayan
   nüfus akrabalık ilişkileri tamamen birbirinden kopuktur.
- Ardürek ve Geydmem arasınada yanlız bir bağ kurulabilinir. Bu bağ Haciyan ana damarını oluşturuyor.

     PARSÎYAN KATEGORISÎNE GÎREN KÖYLER'ÎN TARÎHÎ

     BÎLGÎLER

                                              KÎLEBAN KÖYÜ








- Bu kategoriye giren köyler Parsiyan,Kileban,Hor ve Tüy köyleridir. Bu köylerle ilgili edindiğim
  bilgileri aktarayım.
- Önce yaşadığım bir anekdotu aktarayım.
- 1991 yıliında bir dönem Adalet bakanlığı yapan CHP'li Mehmet Moğoltay ve Kamer Genç'le
  baraber Bingöl belediyesine ziyarete gelmişlerdi.
- Çok iyi hatırlıyorum Kürd şehidi Îbrahim Încedursunun miletvekilli adayı olduğu seçimdi.
- Mehmet Moğoltay'la Belediyenin üst katında dönemin Çolig belediye reisi Selhaddin Kaya'la
  sohbet ederken kendisinden dinlemiştim.
- Mehmet Moğoltay kendi kökenlerinin Palu/Parsiyan köyünden Dersime göç etiklerini söyledigini
   hatırlıyorum.
- Bende o sohbete demiştim parsiyan Guewdere aşiretine mensup bir köydür.
- Hata bu konuda epeyce bilgi sahibiydi uzun uzadıya sohbetimizde olmuştu.
- Mehmet Moşoltay'da Kureşan aşiretine mensuptur.
- O sohbete Kamer Genç'in ilk görev yeri maliye kontrolörü olarak1960 lı yılların başında  Çolig'de
  görev yaptığınıda hatıramdadır.
- Kemal Kılıçdaroğlunu SSK genel müdürlügüne getiren kişidir. Kemal Kılıçdaroğlu'da malumunuz
  Kureşanlıdır.



- Parsiyan ile igili derlediğim bilgilerde köklerinin çok eski tarihlere dayandığını yukarıdaki anekdot ve
  Züver ve Daual köylerine göç eden PARSI kökenli barığlardan  görebiliyoruz.
- Köyle ilgili bilgileri Ramazan Parsi arkadaşdan derlediğim bilgilerle kısaca aktarayım.
- Ramazan Parsi'ye göre, Dersime göç eden Dersimde Suranlar,Yusufanlar,Çarekenlar,Kureyşanlar
  aşiretinin kökleri Parsiyandan gitmedir.
- Zaten bu tesbitleri Mehmet Moğoltayda doğruluyor.
- Ayrıca Parsi aşiretinin atası  dedemiz Seyit Caferi  olduğunu soýleyeyim yani Şex Parsi ,diğer ismi
   mevlana Cafer bin Şex Resul'dur.

- Şeyh Parsi'nin Yavuz Sulltan döneminde Paludaki tüm vakıflardan sorumlu olduğunu söyleniyor.
- O dönemde Parsiyan ve Kileban köyleri Palu beylerinin mülküymüş.Şex Parsinin KILEBANDA
  tekkesi varmış, Palu beyleri Adıyaman Gergerden getirdigi aileleri Guewdere mıntıkasına yerleştirerek,sırf
  PARSI'leri kontrole almak ister.
- Başka bir kaynaktanda Şeyh parsiyanın 4 çocuğu vardır.
- Îkisi kilebanda ,biri Hor Köyüne,diğeri ise Parsiyan köyüne gider.
- Tabi bu konuda detaylara girmeyecegim.
- Çünkü derlediğim tüm bu bilgiler tartışmaya açık olan bilgilerdir.

- Palu Mırdasi beyleri kitabında da Palu'nun ileri gelen ailesi ZABUNGILLER 1840-50 li yıllarda bazı
  kaynaklara göre Horasandan ,bazılarina göre Kuvyeten gelip KILEBANA yerleşirler.

- Yine HOR köyünde günümüzde ençok bilinen kabile yani barığ Key Aga Şer'dir. Bu ailenin
  bölgedeki bilinen diğer ismide Key MOMEDUN diyiyorlar.
- Çok iyi hatırlıyorum aileden Xale Hüseyin Çelik bundan 3,4 yıl evvel bana demiştiki ! Orhan , bizim
  aile diyiyorki aslımız Dareheni'den gelmiştir.
- Mamedun denilen bir yerin olup,olmadığını araştır.
- Tabi bölge üzerine çalışmalarım olduğu için Mamedun köyünün türkçeleştirilmiş ismi Elmagünü olduğu,
  Dareheni sınırları içinde olmakla beraber TAVZ aşiretine mensup olduğunu kendisini bilgilendirmiştim.


- Parsi kategorisine giren köylerden TÛY hakkında bilgi edinemedim.
- Sadece Ahmet Kasımoğlunun bana verdigi bigilerde PUL köyünde yaşanan bir hastalıktan dolayı TÜY
  köyüne göç bazı olmuştur.
- Ama diğer üç köy hakkında fazla detaylara girmeden bu bilgileri sizinle paylaştım.

                        WARE HEYDERUN

DAKUN KATEGORÎSÎNE GÎREN KÖYLERÎN TARÎHÎ BÎLGÎLERÎ

1-Miyalun,2-Vınyerin,3-Mırri,4-Gozyerek,5-Pakuni ,(PUL),6-Suarun,7-Kırrun,8-

Tanzut,9-Zuexpa ve bağlı mezralar bulunmaktadır.

- Bu köylerde Haciyan ve Parsiyan kategorisine nazaran ortak hiç bir ilişki edinemedim.
- Zaten bu köyler kendi tarihleriyle ilgili gerek sosyal paylaşım siteleri olsun,gerekse yazılı kaynaklara
  hiç rastlamadım.
- Dakun köylerinin çoğu bölgenin otantik "yerleşik" halkı oldugu yönündedir.
- Dakun mıntıkasında (9) köy ve bağlı mezralar vardır.
- Her köy kendi içinde "barıg" kana dayalı akrabalıklar vardır.
- Hatta büyüklerimiz MIRRI köyü köken olarak Haciyan'lı olmakla beraber, coğrafik olarak Dakun sınırları
  içinde meskundurlar.

- Örneğin kendi köyüm Zuexpa ile ilgili yukarıda bir değerlendirme yapmışım,tekrarlamak istemiyorum
- Köyümüzün otantik yerleşik barıgları Kasmun,Cindun,Ehmedun ve Mehmudun kabileleri cıvar
  köylerinden hiçbirine göç etmemiştir.
- Aksine dışardan göç alan iki barığ Dul'un (Hesun) ve Hesenan barığları vardır.

- Bir başka numune Tanzut köyünden vereyim.
- Bu köyde ki barığlar şunlardır,

Ağu, Hesenu, Neemetu, Ârebu, Hesen ağu....Aynı dededen gelme amca, amca çocuklarını kapsayan bir örgütlenmedir.

- Ahmet Kasımoğlu'nun köyü PUL hakkında bilgi edinmeye çalıştım.
- Bana aktardıgı bilgilerde PUL ile TANZUT köyünün kökleri aynı olduğunu aktardı.
- PUL köyünün coğrafyası,yani arazileri çok geniş olduğunu, bir amcasının "YEGE BIRK" tarlasını
  Zuexpalılara satığını,bir diğer amcasıda "YEGE MARING" Miyalanlılara satığını aktardı.
- Pul köyünde çok eskiden kötü bir hastalık çıkiıyor.
- Köyden bir kısım insanlar PARSI mıntıkasında TÜY köyüne göç ediyorlar.
- Bir kısımı Çolig civarında Şinek,Çöylek köyleri ve oradanda Diyarbakır ovasına yerleşmiş, bir
  kısımıda Kovancılar,karakoçan ve karacadağ cevresine göç etmişlerdir.


********************************

GUEWDERE MINTIKASINDAKI GÖÇ HAREKETLERÎNÎ KISACA AKTARMAK ÎSTÎYORUM ?

- Guewdere mintikasinda istisnasız tüm köylerde büyük göçler olmuştur.
- Çünkü hem coğrafik koşulların zorluğu,hem kısıtlı arazi ve geçim sıkıntısı başta olmak üzere yakın
  dönemde devlet terörinden dolayı köyler yakılıp,yıkılıp boşaltılmak suretiyle göç hareketlerile büyük
   ivme kazanmıştır.
- Tarihi göçlerde olmuştur.
- Örneğin 1925 Şeyh Said hareketinde de bu köylerden dışarıya büyük göçler olmuştur.
- Köy köy yapılan göçleri aktarırken şuanda köyde bulunan mevcut haneleri de yazmışım.
- Bu bilgiler tahmini bilgilerdir. Büyük yanlışlıklar olursa anlayışla karşılamanızı istiyorum.


     Bu konuda derlediğim ve bildiğim kadarıyla aktarmak istiyorum.

PARSÎ KATEGORÎSÎNE GÎREN KÖYLER;

Parsiyan köyü ,

-1940-50'li yıllarda büyük göçler veriyor.
- Köy halkının ençok göç ettigi şehir Malatya'dır.
- Köy nüfusunun yarısından fazla Malatyadadır.
- Bunun dışında Elazığ kısmende Diyarbakır ve Bingölde'de sınırlı göçler olmuştur.
- Halen köyde yaklaşık 40,50 hane bulunmaktadır.

- Kileban köyü, 

Ağırlıklı olarak Elazığ'a göç etmiştir.
- Kısmen Malatya ve çevresinede göç vermiştir.
- Halen köyde 60,70 civarında hane bulunmaktadır.

TÛY köyü, 

- Bu köyde ağırlıklı olarak Malatya iline büyük göç vermiştir.
- Şuanda köyde 5,6  hane bulunmaktadır.
- Bu köy azda olsa Elazığda da bir nüfusu vardır.

HOR köyü, 

- Ağırlıklı olarak Elazığa göç etmistir.
- Malatya, Adana, Antep  ve Bingöl de de azda olsa göç vermiştir.
- Halen köyde 30,40 hane bulunmaktadır. Awrupada da hatırı sayılır bır nüfusları vardır.

HACIYAN KATEGORISINE GIREN KÖYLER ;

- Ardürek köyü, 

- En büyük göç Elazığ şehir merkezine vermiştir.
- Malatya,Diyarbakır,Bingöl,istanbul ve yurtdışında da büyük bir göç yaşamıştır.
- Halen köyde 150 civarında hane bulunmaktadır. 

Züver köyü, 

- En büyük göç hareketini Elazığ çehir merkezine vermiştir. 

- Bingöl,Adana,Malatya,Diyarbakır başta olmak üzere yurtdışınada çok büyük göç vermiştir.

- Bu köy 1990 lı yılların başında devlet tarafından siyasi nedenlerden dolayı boşaltılarak insanları büyük
  zulüm ve baskılar sonucunda köyü terk etmiştir.
- Devlet bu köyü boşlatıktan sonrada yakıp,yıkmıştır.
- Yakın dönemde çıkarılan yasalar ve köye dönüş yasalarıyla geri dönüşler olmuştur.
- Halen köyde 40,50 cıvarında hane bulunmaktadır.

Xeylan Köyü, 

- Haciyan mıntıkasında enbüyük köy ünvanına sahiptir.
- Dışarıya çok büyük göşler vermiştir. Bingöl ve Elazığ'da yeni köyler oluşturmakla beraber
  ayrıca Yurtdışında'da hatırı sayılır bir göç vermiştir.
- Bingöl'de oluşturdukları köyler Mendo,Gazik,Kadran köyleri hepsi Xeylanlıdır.
- Bunun yanında Derenazik,Hacıçayır, köylerinde de epey nüfusları vardır.
- Elazığ Kovancılar Qaylık köyü komple Xeylanlıdır.
- Yine Karakoçan ilçesinin Yenice,Mezre,Gözyerek ve ilçe merkezinde de yoğun bir nufusu vardır.

GEYDMEM köyü , 

- En büyük göçü Elazığ ve Bingöle vermiştir.
- Bunun yanında Malatya,Diyarbakır,Siverekte'de çok eskiye dayalı bir göc vermiştir.
- Yine Awrupada hatırı sayılır bir göç vermiştir. Halen köyde 25,30 civarinda hane vardır.


HATEK Köyü,

- Bu köyde başta Elazığ ve Diyarbakır,Siverek merkezlerine göç vermiştir.
- Bingöl başta olmak üzere çevresinde bazı köylerde de hatırı sayılır bir nufusu vardır.
- Köyde halen 4,5 hane bulunmaktadır.

                    MÎALUNDAN KO-SPÎ MANZARASI

DAKUN KATEGORISINE GIREN KÖYLER,

Zuexpa köyü ,

- Kendi köyüm olup, enbüyük göçü Bingöl  ve Elazığ iline vermiştir.
- Malatya'da çok sınırlı bir nüfus vardır.
- Bingöl Simsor/köprübaşı mahallesi adında modern bir köy kurdular.
- Bu köyün ismini yıllar önce babam Kırdki PELENG "Yayla" ismini takmıştı.
- Ayrıca Tarbasan, Xıraba,Gayt köyleri başta olmak olmak üzere yoğun bir nüfusları vardır.
- Türk devleti köyü siyasi ve askeri nedenlerden dolayı 1994 yılında boşaltıp,yakıp yıkmıştır.
- Yaklaşık 5,6 yıl köyde hiç nüfus yoktu.
- Son dönemlerde köye dönüş yasalarıyla yaklaşı 10 civarında hane köye dönmüştür.
- Awrupada hatırı sayılır yoğun bir nufusu vardır.

PUL;DUAL;TANZUT ,

- Bu üç köy 1960 li yılların başında coğrafyadaki heyelan nedeniyle devlet tarafından ÇILKANÎ
  ovasında tahsis edilen arazilere göçertilmiştir.
- Bu köy ayniızamanda Kırdki isminide ova'dan alıyor.
- Bingöl/Yeniköy  bu üç köyün insanları tarafından oluşmaktadır.
- Bu köy günümüzde 200 civarında hanesiyle modern bir köy haline gelmiştir.
- Ama bazı aileler köyden göç etmemiştir.
- Halen PUL ve TANZUT köylerinde azda olsa evler bulunmaktadır.
- Bunun yanında Bingöle göç eden epey aileler vardır.
- Awrupada hatırı sayılır bir nufusları vardır.

PAKUNÎ ;

- Bu köyde ençok göç hareketi Adana/Ceyhan,Bingöl merkez ve çevresine yapmıştır.
- Köyün hatırı sayılır bir nufusuda Awrupaya göç etmiştir.
- Pakuni köyü günümüzde de çok kalabalık köy ve mezraları ile epey hane vardır.

MÎYALAN  "MÎALUN"  KÖYÜ ,

- Miyalan en büyük göçünü Bingöl şehir merkezine vermiştir. -
-Bunun yanında çevre köylerde dağıldığı gibi, Diyarbakır şehir merkezi ve kısmende Adana ve
 çevresine göç vermiştir.
- Awrupada da epey Miyalan nufusu vardır.
- Günümüzde Miyalan halen çok kalabalık bir nüfusa sahiptir.
- Köyde halen 100'ün üzerinde ev bulunmaktadır.

VÎNYERIN ;

- En büyük göçü  Bingöl merkez ve çevre köylerine vermiştir.
- Diğer yerleşim yerlerine çok az dağılmışlar.
- Awrupada da epey nüfus göç etmiştir.

KIRRUN;GÖZYEREK, 

 

- Köyleri ise Bingöl şehir merkezine göç vermişler.
- Bunun yanında köy halen yoğun bir nufus vardır.
MIRRI, Bingöl merkez,diyarbakıra cok göç vermiştir.
- Halen köyde epey ev bulunmaktadır. Awrupa'ya fazla göç etmemiştir.


- Anlaşılan araştırma ve inclemeye dayalı bu çalışmamda çok uzadı.
-O yüzden Guewdere aşireti üzerine kalan bilgileri yazımın üçüncü ve son bölümüne bırakacağım.


Selam ve saygılarımla


                                                

                                                           Orhan Zuexpayıc

NOT ;

- Üçüncü ve son bölümde , Guewdere aşiretinde dil,inanç tarikatlar başta olmak üzere önemli
  din adamlarından bazı örnekler,

- Guewdere asşiretinin 1925 Şeyh Said hareketindeki konumu, haretkete önplana çıkan önemli
  şahsiyetlerin isimleri ve şehidleri,

- Yakın dönemde Guewdere aşiretinde çıkan aydın,yazar siyasi kimlikli bazı şahsiyetlerden
  örnekler, aktaracağım,