BÎNGÖL'DEN NOSTALJÎK BIR ÎNSAN PROTO-TÎPÎ HAMAL ALÎ ?
Kenan Elçi'nin arşvinden (Bingöl)
(Kominizmde gelse, şeriata gelse ben kazançlıyım, sözü üzerine,)
Son günlerde Boğaziçi üniversitesinde düzenlenen sergide, üzerinde Şahmeran ve LGBT bayrakları olan Kabe fotoğrafı üzerine, özellikle AKP çevresi ve başta Erdoğan ve şürekasınn kopardığı yaygara beni 1970,1980 li yıllara memleketim Bingöle götürdü.
O dönemlerde Bingöl'ün sosyal dokusunu iyi bilen kişi nesnel fikirleri ,analitik yorumlarıyla Hamal Ali (Sakin) aklıma geldi.
Bu yazımda Hamal Ali ile geçmişe bir nostalji yaparak , Boğaziçi Üniversitesindeki yaşananlara ışık tumak istiyorum.
Bingöl de yaklaşık 15 yıl beraber komşuluk yaptığımız Ali Sakin, nam- ı değer Hemal Ali vardı.
Ali Sakin aslen Dareheni/Siwan'ın Gaz (Güzeldere) köyündendi.
Şehir merkezinde onu askeri ceketi, külahi,şalvar ve kara lastikli giyimiyle tanımıyan yoktu.
Ali Sakin hep anadili Kırdki konuşup, Türkçesi çok kırık olmakla beraber konuştuğunda, anlaşılır bir seviyede de değildi.
Çoligin ayaklı gazetesi olduğu gibi ,Çoligin siyasi nabzınıda çok iyi bilenlerdendi.
Ulusal basın seçimlerde Bingöl'ün nabzını tutarken Bingöl'de görüşüne başvurduğu bir şahsiyeti.
Bingöl ortamında toplum içinde standartların üzerinde öngörüsüyle düşünen ve yorum yapabilen biriydi.
Hamal Ali , Kürd siyasetini yapan gençlik,aydın ve bürokrat kesime kendini daha yakın görüyordu.
Diğer muhafazakar parti yöneticilerinine mesafeli olsada, Hamal Ali'nin görüşlerine değer verilirdi.
Özellikle din kisvesi altında siyaset yapıp, dini istismar eden parti,tarikat,cemaat ve bazı gerici ve ırkçı çevrelere karşı müthiş tepkiliydi.
Bu çevrelerin sahtekarlıklarını anlatırken o sorgulayıcı ve analitik düşünceleriyle çok önemli mesajlar verirdi.
*************************
Hemal Ali Sakin , Kürd siyasetçi,sendika ve aktivisti merhum Zeki Adsiz hayranıydı.
1974,76 li yıllarda Bingöl merkezde yokluk,sefalet,karneyle gaz şeker,Vita yağı yokluğu kısaca yoksuluk üzerine Zeki Adsız'ın öncülügünde valiliğe karşı yaptığı protesto yürüyüşünde ön saflarda yer alan biriydi.
Merhum Kürd şehidi mamoste Sıddık Bilgin'in de teyzesi oğluydu.
1925 hareketinde yaşnan olaylar, ihanetler,trajedileri lokalde olsa çok iyi biliyordu.
1974-1994 yılları arasında televizyonda haberleri izlemek için , diyebilirimki ! her akşam merhum babamın müdavim misafiriydi.
Hangi akşam gelmeseydi , babam Ali gelmedi,acaba birşey mi oldu diye merak ederdi.
Ve mutlaka ondan haber alması için bizi evine gönderirdi.
Evimize geldiğinde de sohbetlerimizin ana teması ağırlıklı olarak Kürd siyaseti olmakla beraber, Çoligin yerel siyaseti ve tarihi-toplumsal olaylar ikinci plandaydı.
Diplomasız bir Antrapolog,sosyolog ve siyaset bilimci olmasada lokal düzeyde Kürd intelligent (akıllı) biri olduğunu söyleyebilirim.
*******************
HAMAL ALÎ'NÎN ŞERÎAT VE KOMÜNÎST SÎSTEMÎ ÜZERÎNE YAPTIGI ÎRONÎYÎ SÎZÎNLE PAYLAŞMAK ÎSTÎYORUM ?
Hamal Ali, Bingöldeki sözde şeriatçı dinle alakası olmayan kesim üzerine güzel ironi yapardı.
Diyiyorduki ! Bingöldeki bu sahte şeriatçılar şimdi şeriaat Diyarbakırdan yola çıksa, Lice ve Genç'ten Bingöle doğru yaklaşsa; Çoligdeki bu yobaz ve din tüccarları inanız ki hepsi silah ve sopalarını alıp, Genç caddesinin üzerindeki subay gazinosunun o rampasında gidip,beklerler.
Ve derlerki ! hop ,hop dur şeriat belamısın nereye gidiyorsun.
Biz istemiyoruz ,derler.
Kesinlikle Bingöle girmesini engelerler.
Çünkü Hamal Ali diyiyorduki ! şeriaat gelse benim cikarima olup, ben istiyorum.
Bu sehtakar din tücarları ve yobazlar istemiyorlar.
Benim bu işte bir kaybım olmaz aksine kazancım olur.
Ben hırsızlık yapmamışım, faiz yememişim, ve sahtekarca namaz kılıp Allah ı kandırmamışım.
Mesleğim hamalıktır alın teriyle para kazanıyorum.
Şeriat gelsede meslegim hamalık , ve ben başka bir meslekte istemem, kimsede benim meslegimi almaya yanaşmaz,derdi.
Ve devamla benim kimseye zararım olmaz,derdi.
Ama şeriat gelse bu din tücarlarının çoğunun şeri-i hükümlere göre hırsızlık ve faiz yiyenlerin elleri kesilir, zina yapanlar recm edilir.
O yüzden bu sehtekarlar istemez şeriat gelsin.
O dönemde Bingölde meşhur Yaşar Karakuş hadiseside revaçtaydı.
En çok kar payı ortaklığı kandırmacasıyla faize parasını verenler genelde muhafazakar,Hacı,Hoca ve dindar kesimdi.
Tıpkı tarikat ve cemaat çevrelerinin kurduğu KOMBASAN ve JET Fadıl'ın Holdinglerinde yaşanan olaylarda olduğu gibi,
***************
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder