Seyda Molla Abdülhamid Efendi Sagnis

Torunun derleyip yolladigi hayat hikayesi 

(alıntı bir yazı)

Seyda Molla Abdülhamid Efendi



Seyda vefatından önce yaptığı konuşmaların birinde buralara muhacir olarak geldiğini kökenlerinin Hz. Abbas’a dayandığını anlatıyor.
Seyda Osmanlı padişahları döneminde Hacı Heybetullah tarafından medrese alimi olarak Bağdat’a tayin edilir.
 Bağdat’ta bir medresede müderrislik yapar.
 Bir süre Şirvan’da görevini sürdürür,
 oradan Erzurum’a göç eder ve Erzurum’da da müderrisliğe devam eder.
 Seyda’nın dedesi Hacı Heybetullah efendinin 3 oğlu vardır.
 Bunlar Hacı Hikmet Efendi, Molla Hüseyin efendi ve İshak efendidir.
 Hacı Hikmet Efendi 2. Meşrutiyet döneminde Erzurumda o günün hükümeti tarafından hapsedilir ve orada vefat eder.
 Seydanın babası Molla Hüseyin ve amcası İshak efendi de hapise atılır.
 Cezaları bittikten sonra dönemin mü-cedidi olan, Şeyh Sait Efendi tarafından Erzurum’un hınıs ilçesine getirilip yerleştirilir.
 Kısa sürede Molla Hüseyin Efendi Hınıs müftülüğüne tayin edilir ve 1913’te Hınıs’ta vefat eder. 

İshak Efendide bir süre sonra Hınıs’ta vefat eder,
iki kardeşinde türbeleri Hınıs’tadır.
Babasının vefatından sonra Seyda Molla Abdülhamid Hınıs’ta babasının görevine kaldığı yerden devam eder.
Seyda Abdülhamid medrese eğitimini Palok(Palu) Ali Septi Hz.lerinin oğlu Hasan Efendinin yanında tamamlamıştır.
Seyda ilk evliliğini Erzurum’un Karayazı ilçesinde Kapaklı köyünde Yusuf’un kızı Suphiye Hanım ile yapar.
İki kız çocuğu ve Suphiye Hanımla birlikte Hınıs’tan ayrılıp Adıyaman’ın Ğayd(Kahta) köyüne göç etmek zorunda kalır.
Orada hanımı ve çocukları vefat eder.
Daha sonra Seyda Erzurum Karayazı ilçesinin Atreşan köyünün Zırıkan aşiretinden Abidin’in kızı Fatma(gozi) Hanım ile evlenir.
Oradan da dede memleketi Palo’ya döner.
Palo’dan Karakoçan’a(Dep) gider.
Orada Necip ağanın yanında kalıp, yüzlerce icazet verip alimler yetiştirir.
Seyda’nın yetiştirdiği öğrencilerden Çanlı Şeyh Mücahit Efendi,
Şeyh Muhiddin Efendi gibi birçok ulemalar vardır.
Dost ve arkadaşı olan Sağnis Şeyhi Şeyh Şerif Efendinin oğlu Şeyh Nizameddin Efendi,
kendi de alim yetiştirmek için Bingöl’ün Karlıova ilçesi Sağnis köyüne gelir.
Burada bir süre müderrislik yapar.
O da Molla Hasan, 

Sıvıklı Molla Hodin, 

Halifanlı Molla Sait Efendi gibi birçok alim yetiştirmiştir. 

Melakan Şeyhi, Şeyh Ebubekir Efendi,
Seyda’ya Bingöl’ün Solhan ilçesinin Melekan köyünde müderrislik yapması için ricada bulunur. 

Molla Hamid’de vazifenin mekanı yoktur ilkesinden yola çıkarak Melekan köyüne gelir.
Melakan’da da icazet verip talebeler yetiştirir.
Şeyh Vahdettin efendi Seyda’dan icazet almıştır.
Ayrıca Hınıs’lı Haydar Kırsi , 

Şeyh Abdullah Efendi Seyda’yı Maruf köyüne davet eder.
Orada da 1 yıl kalır ve müderrislik dersleri verir.
1 yıl aradan sonra Sağnis’e geri dönüp 18-20 yıl orada kalır.
Oradan da Sağnis ‘e komşu olan Karabalçık köyüne gidip müderrislik dersleri verir.
Yetiştirdiği alimlerden Malatya müftüsü Molla Nurettin gibi birçok alim yetiştirmiştir.
Seyda’nın sofilik yanı o kadar çok gelişmiş ki çoğu insan onun bir Molla’dan çok bir ermiş olduğunu vurgulamaktadır.
Bazı rivayetlere göre Seyda’nın Sağnis köyünde bulunan Şehit

Kartallığı(kartal dağı şehitliği) ile zaman zaman sohbet ettiklerine şahit olmuşlardır.
Hatta Seyda’nın vefatından sonra Kartal şehitliğinde ilginç seslerin yükseldiği duyulmuştur.
Seyda Abdülhamid 1953’te Karlıova ilçesi Karabalçık köyünde vefat eder.
 Seyda’nın Fatma Hanım’dan olan 2 si erkek 3 ü kız 5 çocuğu vardır.
Erkek çocuklarından Molla Muhammed Karlı ve Molla Aziz Karlı vefat etmiştir.
Kızlarından Rukiye, Nazife Şefika Hanım’da vefat etmiştir.
Bunlardan olma çocukları ve torunları halen yaşamaktadır. 

(Doğum tarihi 1877 olarak bilinmekte)